AVRUPA BİRLİĞİ’NE UYUM SÜRECİNDE GAP BÖLGESİ PAMUK SEKTÖRÜNÜN DURUMU VE YAPILMASI GEREKENLER

AVRUPA BİRLİĞİ’NE UYUM SÜRECİNDE GAP BÖLGESİ PAMUK SEKTÖRÜNÜN DURUMU VE YAPILMASI GEREKENLER

Zir.Yük.Müh İbrahim Sami ARSLANOĞLU

Pamuk, Türkiye ekonomisi için en önemli tarım ürünleri arasında yer almaktadır. Türkiye’de yaklaşık 629,6 bin hektar alanda 2.2 milyon ton dolayında kütlü pamuk üretilmekte, yaklaşık 100 bin çiftçi ailesi pamuk üretimi yapmakta, 500 bin daimi ve 1.5 milyon geçici istihdam yaratılmaktadır. Yerli pamuk üretiminin değeri 850 milyon dolar ile 1 milyar dolar arasında değişmekte ve Gayri safi Milli Hasıla(GSMH)’nın yaklaşık %5-6’sını oluşturmaktadır. Pamuk, sanayi üretiminin %40’ını, GSMH’nın % 14’ünü oluşturan, 12.3 milyar dolar ile genel ihracatımızdan % 33 pay alan Türk Tekstil ve Konfeksiyon sanayinin de temel hammaddesidir.

Türkiye pamuk üretimi Ege, Antalya, Çukurova ve GAP bölgelerinde gerçekleşmekte, bu bölgelerde sırasıyla 211,8 bin, 8,2 bin, 125,8 bin, 283,8 bin hektar alanda pamuk üretimi yapılmaktadır. İlk üç bölgede pamuk tarımının geçmişi oldukça eski olmasına rağmen pamuk ekim alanları daralmakta GAP Bölgesi’nde ise sulama olanaklarının gelişmesi ile üretim alanları artış göstermektedir.

GAP Master planında % 35 olarak planlanan pamuk ekim oranı 2001 yılı master plan revizyon çalışmasında % 45,5 olarak revize edilmiştir. Bu durum, GAP alanında sulamaya açılacak 1,7 milyon hektarın yaklaşık 770 bin hektarında pamuk ekileceğini göstermektedir.

Türkiye’de de pamuk en az AB’deki, özellikle Yunanistan’daki kadar büyük önem arz etmektedir. Türkiye pamuk üretim alanı ve üretimi olarak AB toplamından daha fazla alana ve üretime sahiptir.

AB ve özelde Yunanistan ile Türkiye arasında işletme yapısı, kayıt tutma, pamuk üretim tekniği, hasat konularında belirgin farklılıklar bulunmaktadır. Bu durum doğrudan maliyetlere yansıyabilmektedir. Ayrıca destekleme düzeyi olarak da belirgin farklılık oluşu Yunanistan’ın pamuk üreticisi ile Türkiye ve özellikle GAP Bölgesi pamuk üreticisi arasında önemli gelir ve refah farklılıkları yaratmaktadır.

GAP Bölgesi pamuk üretiminin Ülkemiz için arz ettiği önem dikkate alındığında AB Ortak Tarım Politikası’na ve pamuk sistemine uyum aşamasında yapılması gerekenler GAP Projesi ile entegre hale getirilerek ulusal pamuk politikasındaki değişim ile birlikte bölgesel tedbirlerin de alınması gerekmektedir.

---

[1]